Махамбет Өтемісұлы (1804 ж., Ішкі Бөкей Ордасы, қазіргі Батыс Қазақстан облысының Жәнібек ауданының Нарын құмының Жанқұс жері. — 1846 ж. қазан 20, Қараой өңірі, қазіргі Атырау облысының Махамбет ауданы) — қазақтың әйгілі ақыны, күйші композиторы, отаршылдыққа қарсы Исатай Тайманов бастаған көтерілісті (1836-1837) ұйымдастырушылардың бірі, осы көтерілістің жалынды жыршысы.
Главная » Файлы » Қазақша » Рефераттар |
В категории материалов: 11 Показано материалов: 1-11 |
Сортировать по: Күніне · Атауына · Сапаға · Пікірге · Жүктеуге · Көрулерге
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК РƏМІЗДЕРІ
«Таңбасыз
ел болмайды, Найзасыз ер болмайды», – дейді қазақ халқы. Əр халықтың
тарихына, салт-дəстүріне, мəдениетіне байланысты рəміздері болады.
Рəміз дегеніміз – белгілі бір нəрсені суреттермен, таңбалармен сипаттап көрсетуден туатын шартты белгі. Кез келген мемлекеттің өзі қабылдаған мемлекеттік рəміздері
болады. Мемлекеттік рəміздер – бұл мемлекеттің тəуелсіздігін білдіретін айырым белгілері болып табылады. Олар белгілі бір мағына беретін жəне өзара үйлесімде орналастырылған жанды-жансыз заттардың бейнелерінен құрастырылады.
Рəміз дегеніміз – белгілі бір нəрсені суреттермен, таңбалармен сипаттап көрсетуден туатын шартты белгі. Кез келген мемлекеттің өзі қабылдаған мемлекеттік рəміздері
болады. Мемлекеттік рəміздер – бұл мемлекеттің тəуелсіздігін білдіретін айырым белгілері болып табылады. Олар белгілі бір мағына беретін жəне өзара үйлесімде орналастырылған жанды-жансыз заттардың бейнелерінен құрастырылады.
Категория: Рефераттар
ҚАЗАҚСТАН КОНСТИТУЦИЯСЫ (Ата Заң)
Конституция (Ата Заң)
– бұл мемлекеттің негізгі заңы, Қазақстан азаматтарының құқықтық
қағидаларын тұжырымдайтын мемлекеттік заң. Ол қоғамдық жəне мемлекеттік
құрылыстың негізгі көзқарастарын, мемлекеттік органдардың құрылу жəне
қызмет істеу ұстанымдарын бекітеді. Конституцияны негізгі заң ретінде
жоғары үкімет органы немесе арнайы шақырылған құрылтай жиналысы,
ұлттық жиналыс қабылдайды. Ол қоғамдық қарым-қатынастың дамуына
байланысты өзгеріп отырады. Тəуелсіз Қазақстанда бірінші Конституция
1993 жылы қабылданды. Ал бүгінгі күні елімізде 1995 жы- лы 30 тамызда
қабылданған Конституция қолданылып Бұл Конституция қазіргі жəне болашақ
ұрпақтар алдындағы жоғары жауапкершілікті, егемендік құқықты негізге ала
отырып қабылданды. Конституцияда: «Біздің мемлекетіміздің халықтары
ақысыз білім, алғашқы дəрігерлік көмек алуға құқықты. Балаларына
қамқорлық жасау жəне оларды тəрбиелеу – ата- ананың табиғи құқығы əрі
парызы», – делінген.
Категория: Рефераттар
Қазақстан – біздің отанымыз
Түркі тілдес этностармен салыстырғанда қазақ халқы дербес хандық құрған кезден
бастап өмір салтымен де, шаруашылық-мəдени типімен де, мемлекеттіктің əлеуметтік- саяси құрылымымен де даралық сипат танытты. Əсіресе, мемлекет басқару ісіндегі далалық демократия – билік жүйесі біртұтас елдік пен мемлекеттіктің қалыптасуына, ұлттық салт-сананың шыңдалуына себепші болды.
бастап өмір салтымен де, шаруашылық-мəдени типімен де, мемлекеттіктің əлеуметтік- саяси құрылымымен де даралық сипат танытты. Əсіресе, мемлекет басқару ісіндегі далалық демократия – билік жүйесі біртұтас елдік пен мемлекеттіктің қалыптасуына, ұлттық салт-сананың шыңдалуына себепші болды.
Категория: Рефераттар
Ярослав Мудрый (980-1054)
Ярослав Мудрый (980-1054)
Киевтің ұлы кінәзі Владимер 1 Святославичтің және кінязиня Рогнеданың
баласы . Шветконунгі Олованың қызы Ингегердеге үйленген . Өмірінің
бірінші жартысын Ярослав Киевтің тағына таласпен өткізді. Кәмелеттік
жасқа келеген соң әкесі Ростов кнәзі қылды 1013 жылы үлкен ағасы
Вышеслав қайтыс болған соң Ногород кнәзі болды.
Категория: Рефераттар
Ғұндар (б.з.б. IІІ ғ. – б.з. V ғасырлары аралығында өмір сүрген)
Ғұндар (б.з.б. IІІ ғ. – б.з. V ғасырлары аралығында өмір сүрген) –
ежелгі түркі тілдес тайпалар. Қытай жазбаларында кездесетін тарихи
атауы – гунну (хунну). Олар бастапқы кезде Солтүстік Қытай, Моңғолия,
Байкал өңірлерін қоныс еткен. Б.з.б. IІІ ғасырдың соңына таман ғұндар
бірігіп, əскер түзеп, мемлекет құрған. Жаулау жорықтарының нəтижесінде
ғұндар б.з.-дың І ғасырларында Батыс- қа қарай бет түзеген. Жолай
көптеген тайпаларды бағындырып, өздеріне қосып алған. Орталық жəне Шығыс
Қазақстан жерлерін өздеріне қаратқан. Б.з. ІV ғасырында ғұндар басқа да
көшпенді тайпалармен бірге оңтүстік орыс даласына жеткен. Дунайдан
асып, Венгрияға дейін барып қоныстанған.
Категория: Рефераттар
Қаңлы руы
Қаңлы Ұлы
жүз құрамына кіретін ежелгі түріктің руы (тайпасы ред.) болып
есептеледі. Бұл рудың (тайпаның ред.) этногенезі мен тарихы туралы жазба
деректер аз емес. Сондықтан біз олардың кейбіреуіне толық тоңталамыз.
Олардың ішінде а умақты тұтас зерттеу орыс шығыстанушысы Н. Аристовтың
еңбегі болып табылады. Онда аталмыш авт ор былай деп жазады: «Қаңлылар
дулаттар тәрізді ежелгі түрік руы. Бәлкім, Авеста пен Махабхаратта Қаңқа
деп еске алынатындар солар шығар. Қытайлар бізді ң жыл санауымызға
дейінгі бір жарым ғасыр бұрын Сырдариядағы, Зеравшан мен Әмударияның
төменгі ағысындағы ұсаң отырықшы аймақтар бағынатын Кангюйдың
ұлан-байтақ иелігіне кез болады. Кіші хандар дәуірінде (25221 ж.ж.)
Кангюй мен Қаңлылар Арал мен Каспий теңіздерінің аралығындағы аландарды
биледі. 568 жылы Византия елшісі Земарх Дзивул түрік ханына келіп, бұл
кезде Холиат аталатын түрік қаңлыларының жерін басып өтеді. XI ғ асырда
Мауараннахр мен Батыс Азияны жаулаи алған селжүктердің өздері қаңлы
болмаса да, Р ашид ад-Дин атап көрсеткендей, олардың әскерінің негізгі
сүйегі қаңлылардан тұрды. Бал асағұндағы соңғы ңарлұқ билеушісі XII
ғасырдың екінші ширегінде өзін қаңлы шабуылынан қорғау үшін Қарақиданның
Гурханын шақырды.
Категория: Рефераттар
Қаңлы мемлекеті
Қазақтың
шежірелік жылнамаларына сәйкес Қаңлы - ұлы жүздің ежелгі және белгілі
руларының бірі. Шежірешілер Қаңлыны Шыңғысханның серіктестерінің бірі
Майқы биден таратады. Бірақ тарихи куәліктер Қаңлы руының шығу тегіне
байланысты шежірелік жылнамаларға қарағанда, біршама басқаша сөйлейді.
Махмуд Қашқаридың "Түркі тілдерінің лұғаты" жинағында:"Қыпшақ
бірлестіктерінің (тайпа) тамаша руларының бірі Қаңлы болды",- делінген.
Тасқа жазылған ертедегі түріктік орхон-енисей сына жазуларында тәңір
түріктерінің көсемдері Қаңлы туралы былайша бағалайды:"Қаңлы ата бізге
келді", бұл Түрік қағанаты кезінде қаңлы руының маңызы туралы баяндайды.
Сондықтан қазақ халқында осы уақытқа дейін:"Құрметтелетін халықта Қаңлы
бар", "Қаңлыдан хан сайлайды", "Қаңлы бар жерде басқа хан болмайды"
деген сөз бар. Белгілі ғалым және ақын Шәкерім қажы "Түріктердің,
қырғыздардың және қазақтардың шежіресі" кітабында қаңлы туралы былай деп
жазады:"Олардың (қаңлылардың) бұрынғы уақыттарда бектері көп болған.
Стамбулда қаңлы руынан шыққан көптеген Осман түріктері тұрады".
Категория: Рефераттар
Қаңлылар (б.з.б. II ғ. – б.з. V ғ.)
Қаңлылар (б.з.б. II ғ. – б.з. V ғ.)
– Қазақстан жерін мекендеген ежелгі тайпалардың бірі. Олар шығысында –
Талас пен Шудың төменгі ағысы аралығындағы, оңтүстігінде – Ташкент
ойпаты, солтүстігінде – Сырдарияның төменгі ағысы
аралығындағы аумақта өмір сүрген. Орталығы (астанасы) – Битянь қаласы болған. Қаңлылар көне түркі тілінде сөйлеген. Қаңлылар мал бағып, суармалы егін шаруашылығымен шұғылданған. Олар, негізінен, жылқы мен қой өсірген. Танаптарда тары, арпа, бидай еккен. Қауын, қарбыз өсірген. Сырдария аңғарының тығыз тоғайларында жабайы аң- құстарды аулаған. Сонымен бірге балық аулау кəсібімен де айналысқан. Қаңлыларда қолөнер ісі жақсы дамыған. Олар темір өңдеуді білген, одан еңбек құралдары мен қару-жарақ дайындаған. Саз балшықтан неше түрлі
ыдыс-аяқ пен құмыра түрлерін жасаған. Қаңлылардың бекініс қалалары, қолөнер жəне
сауда орталықтары болған. Ежелгі қаңлылардың жері арқылы Ұлы Жібек жолы өткен. Шетел көпестері мен жергілікті саудагерлер өздерінің бұйымдарын, азық-түлік пен тауарларын күміс жəне мыс теңгелерге сатқан.
аралығындағы аумақта өмір сүрген. Орталығы (астанасы) – Битянь қаласы болған. Қаңлылар көне түркі тілінде сөйлеген. Қаңлылар мал бағып, суармалы егін шаруашылығымен шұғылданған. Олар, негізінен, жылқы мен қой өсірген. Танаптарда тары, арпа, бидай еккен. Қауын, қарбыз өсірген. Сырдария аңғарының тығыз тоғайларында жабайы аң- құстарды аулаған. Сонымен бірге балық аулау кəсібімен де айналысқан. Қаңлыларда қолөнер ісі жақсы дамыған. Олар темір өңдеуді білген, одан еңбек құралдары мен қару-жарақ дайындаған. Саз балшықтан неше түрлі
ыдыс-аяқ пен құмыра түрлерін жасаған. Қаңлылардың бекініс қалалары, қолөнер жəне
сауда орталықтары болған. Ежелгі қаңлылардың жері арқылы Ұлы Жібек жолы өткен. Шетел көпестері мен жергілікті саудагерлер өздерінің бұйымдарын, азық-түлік пен тауарларын күміс жəне мыс теңгелерге сатқан.
Категория: Рефераттар
Үйсіндер туралы мәлімет
Үйсіндер
— Орталық Азия аумағындағы ертедегі алғашқы таптық бірлестіктердің
бірі. Егер VIII ғасырдағы жазушылардың Бесбалықты «Үйсін князінің
шекарасы» деп атайтынын ескерсек, үйсіндердің шығыс шегі бір кездерде
Бесбалық ауданы арқылы өткен деген қорытынды жасау керек. Үйсіндер
иеліктерінің шекарасы батысында Шу және Талас өзендерінің бойымен өткен.
Қаратаудың шығыс беткейлеріне дейін созылып жатса керек. Үйсіндер
иеліктерінің орталығы — Іле аңғары, дегенмен олардың ордасы — «Қызыл
Аңғар қаласы» Ыстықкол мен Іле өзенінің оңтүстік жағалауы аралығында
орналасты. Чжан Цянның (б. з. б. II г.) хабарлауына қарағанда,
үйсіндердін «бұрын» мекендеген жері шығыстағы алыс бір жерде болған,
мұның шындықка жанаспайтыны анық.
Категория: Рефераттар
Сақтар туралы мәлімет
Сақтар (б.з.б. 1 мыңжылдық – б.з. І ғ.) – қазақ жерінде өмір сүрген ежелгі тайпа.
Олар Солтүстік Үндістан, Ауғанстан, Орта Азия мен Қазақстан, Шығыс Түркістан
жерлерін мекен еткен.
жерлерін мекен еткен.
Категория: Рефераттар